Đến với Khu di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An, di tích Quốc gia đặc biệt du khách mọi miền đất nước và bầu bạn Quốc tế lặng ngắm những kỷ vật thiêng liêng, in đậm dấu ấn tuổi thơ của Bác và 2 lần Người về thăm quê. Mái tranh nghèo đơn sơ, giản dị, cánh cổng tre, vách nứa mộc mạc, thân thương... đã làm rơi nước mắt của bao người khi tận mắt chứng kiến những hiện vật còn được lưu giữ nơi đây.
Thực hiện mô hình "Tu sửa nhỏ di tích", các đ/c bảo quản đang tu sửa hàng rào tại di tích Làng Sen
Từ chiếc võng gai bên khung cửi còn lắng đọng đâu đây câu hát ầu ơ của người mẹ hiền tần tảo sớm hôm ở làng Hoàng Trù, nơi cậu bé Nguyễn Sinh cung cất tiếng khóc chào đời và chập chững những bước đi đầu tiên men theo rương gỗ nhỏ..; Từ bộ phản gỗ còn ấm hơi Cha và những vật dụng sinh hoạt gia đình thấm đẫm tình cảm của anh, chị em lúc Bác về sinh sống ở Làng Sen trong sự đùm bọc, yêu thương nặng tình làng, nghĩa xóm.
Sự tĩnh lặng, bình dị trong mỗi hiện vật đã níu chân du khách trong niềm xúc động trào dâng, để rồi trong sâu thẳm trái tim mỗi người tự tìm thấy cho mình câu trả lời:
“..Vì sao trái đất nặng ân tình
Nhắc mãi tên người: Hồ Chí Minh
Như một niềm tin, như dũng khí
Như lòng nhân nghĩa, đức hy sinh..”
Với tổng diện được quy hoạch 278,86 ha, (Quyết định số 1943/QĐ-TTg, ngày 27/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên) Trong đó Khu vực bảo vệ của di tích 170,13 ha, bao gồm 04 khu vực: Cụm di tích Hoàng Trù - nơi Bác Hồ cất tiếng khóc chào đời và sống 5 năm thời thơ ấu (16,8ha), Cụm di tích Làng Sen - nơi Bác sống 5 năm thời niên thiếu (1901 – 1906) (21,5ha); Khu mộ bà Hoàng Thị Loan - thân mẫu của Người (48, 2ha); Cụm di tích núi Chung (83,63ha).
Tại các điểm di tích Hoàng trù, Làng Sen, hiện vật trưng bày phần lớn được làm từ các chất liệu gỗ, tre, nứa, đay, cói, mây, tơ sợi, giấy, vải v.v.. đặc biệt, các ngôi nhà trong di tích được làm từ gỗ, tre, lợp tranh lá mía. Dưới tác động của thời gian và khí hậu khắc nghiệt, hiện vật, di tích rất dễ hư hỏng, xuống cấp nếu không được kiểm tra, tu bổ thường xuyên.
Để những hiện vật, kỷ vật thiêng liêng, vô giá sống mãi với thời gian là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng đối với Khu di tích Kim Liên, đó không chỉ là trách nhiệm mà còn là niềm vinh dự, tự hào, là mệnh lệnh từ trái tim của mỗi cán bộ, đảng viên, nhân viên, người lao động đang ngày đêm miệt mài chăm sóc, nâng niu, gìn giữ từng hiện vật với những công việc thầm lặng, tỷ mỷ mà chứa đựng trong đó là tất cả tình cảm sâu nặng đối với Chủ tich Hồ Chí Minh kính yêu. Từ mục tiêu quan trọng đó, thực hiện Chỉ thị số 05/CT-TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” bằng những cách làm hay, mô hình hoạt động hiệu quả, thiết thực. Năm 2020, Chi bộ Sưu tầm, kiểm kê, bảo quản và trưng bày đã lựa chọn mô hình “Tu sửa nhỏ tại các điểm di tích” đăng ký với Đảng ủy để tổ chức thực hiện tại điểm di tích Hoàng Trù và Làng Sen, qua hơn một năm hoạt động, mô hình đã đem lại kết quả đáng khích lệ. Cán bộ, viên chức, người lao động và đảng viên Chi bộ Sưu tầm, kiểm kê, bảo quản và trưng bày đã phát huy tính tự giác, năng động, sáng tạo trong công tác bảo quản, tu bổ, tôn tạo các di tích, tài liệu hiện vật... Chủ động phát hiện, sửa chữa, thay thế những vật dụng, kết cấu bị hư hỏng, tận dụng nguồn vật liệu tre, nứa sau khi cải tạo cảnh quan làm nguyên liệu thay thế, sửa chữa lan can, phên, rèm và các hiện vật bị xuống cấp, thực hiện tu bổ được 200 ngày công, 100% cán bộ, đảng viên tham gia, tiết kiệm cho ngân sách hàng chục triệu đồng. Công tác tu sửa nhỏ, tôn tạo đúng với hiện trạng, đảm bảo tính khoa học. Từ những công việc cụ thể khi triển khai thực hiện mô hình, mỗi cán bộ, đảng viên, người lao động có điều kiện để trao dồi kinh nghiệm thực tiễn, đặc biệt là đã tìm tòi, học hỏi được từ những người thợ thủ công truyền thống nhiều kỹ năng nghề nghiệp phục vụ cho công tác chuyên môn, những bài học “không có trong giáo trình nhà trường” như : đánh tranh lá mía, đan phên, rèm, lợp mái tranh, làm cổng tre, bờ lan can bằng tre.., những công việc có thể coi là hết sức bình thường nhưng nó sẽ mai một và dần bị lãng quên nếu như những người làm công tác bảo quản di tích hôm nay và các thế hệ tiếp nối không biết trân quý tiếp cận, giữ gìn.
Đất nước đang trong thời kỳ hội nhập và phát triển, hơn lúc nào hết, giá trị đạo đức, tư tưởng và phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh – di sản tinh thần vô giá mà Bác kính yêu đã để lại cho hôm nay và muôn thế hệ mai sau sẽ ngày càng được khẳng định, là nền tảng tư tưởng bền vững để Đất nước Việt Nam chúng ta thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới, sánh vai với các cường quốc năm châu như mong ước thiết tha của Người. Việc bảo quản, giữ gìn hiện vật, tư liệu về quê hương, gia đình của Bác càng phải được chú trọng nhiều hơn nữa, ngoài việc tu sửa định kỳ thì những việc làm cụ thể, thiết thực, chi tiết hàng ngày cần phải hết sức quan tâm. Từ những kết quả đạt được sau một năm triển khai thực hiện mô hình “Tu sửa nhỏ tại các điểm di tích”, Chi bộ Sưu tầm, kiểm kê, bảo quản và trưng bày đã đúc rút được những kinh nghiệm quý, là cơ sở cho việc triển khai mô hình sâu rộng, hiệu quả hơn trong thời gian tới.
Học tập Bác, làm theo Bác từ những điều giản dị nhất, đó là phương châm hành động và là mục tiêu phấn đấu của mỗi cán bộ Đảng viên, người lao động Khu di tích Kim Liên, trong đó cán bộ, viên chức phòng sưu tầm kiểm kê, bảo quản – những người thầm lặng, gắn bó gần gũi nhất với những kỷ vật thiêng liêng, luôn cảm thấy vinh dự, tự hào khi hàng ngày được chăm sóc, gìn giữ, bảo quản các tài liệu hiện vật đã gắn bó với quê hương, gia đình thời niên thiếu và 2 lần Bác về thăm quê với tất cả lòng yêu thương, kính trọng. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác thông qua những việc làm cụ thể đã bồi đắp thêm niềm tin, tạo sức lan tỏa sâu rộng cho mỗi cán bộ, đảng viên, nhân viên sưu tầm, kiểm kê, bảo quản vươn lên hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ được giao, đóng góp xứng đáng vào sự phát triển của khu di tích Quốc gia đặc biệt Kim Liên./.
Ngọc Trung – Lưu Bình