Khu di tích lịch sử lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, Nam Đàn Nghệ An là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh cất tiếng khóc chào đời và sống những năm tháng thời niên thiếu cùng với những người thân của Người trong các giai đoạn từ 1890 đến 1895 và từ 1901 đến 1906 cũng là nơi ghi dấu sự kiện hai lần Bác về thăm quê hương năm 1957 và năm 1961.
Khu di tích lịch sử lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, Nam Đàn Nghệ An là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh cất tiếng khóc chào đời và sống những năm tháng thời niên thiếu cùng với những người thân của Người trong các giai đoạn từ 1890 đến 1895 và từ 1901 đến 1906 cũng là nơi ghi dấu sự kiện hai lần Bác về thăm quê hương năm 1957 và năm 1961.
Nơi đây hiện nay đã trở thành một quần thể di tích, khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và những người thân trong gia đình của Người được hợp thành từ những bộ phận có ý nghĩa và tầm quan trọng như nhau:
Di tích - Nhà trưng bày, khu tưởng niệm - cảnh quan môi trường
Với một quần thể di tích, môi trường cảnh quan hoàn chỉnh, độc đáo và có những giá trị về lịch sử, văn hoá, đạo đức, thẩm mỹ như vậy, công tác bảo quản, chăm sóc cảnh quan môi trường là một nhiệm vụ rất quan trọng, đòi hỏi phải được thực hiện đồng bộ trên nhiều mặt nhằm giảm thiểu tối đa sự thay đổi của các di tích và cảnh quan môi trường so với sinh thời khi Chủ tịch Hồ Chí Minh và những người thân trong gia đình người sống ở đây, đồng thời cũng phải quy hoạch xây dựng các khuôn viên cây xanh, cây cảnh thảm màu phục vụ du khách dạo chơi ngắm cảnh sau khi tham quan xong các di tích..
Khu di tích Kim Liên hiện có 3 khu vực bao gồm: Cụm di tích Hoàng Trù, cụm di tích Làng Sen và Khu mộ bà Hoàng Thị Loan.
Tại các di tích đều có cây hiện vật gắn liền với sự hình thành của các di tích, và tình cảm của đồng bào, chiến sỹ cả nước đối với Bà Hoàng Thị Loan thân mẫu của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngoài ra trong khuôn viên Khu di tích còn có các vườn cây, ao cá, đường đi lối lại để phục vụ du khách dạo chơi ngắm cảnh.
Để làm tốt công tác bảo quản, chăm sóc cảnh quan môi trường nhiều năm qua dưới sự chỉ đạo sâu sát của Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch Nghệ An, Khu di tích Kim Liên đã thực hiện tốt công tác chăm sóc, tôn tạo cảnh quan môi trường. Ngoài sự nỗ lực của cán bộ, viên chức làm công tác Bảo quản còn có sự phối hợp chặt chẽ của Công ty cây xanh Huy Hiệp, định kỳ một năm hai lần bón phân cho cây, quét vôi các gốc cây cổ thụ, xử lý ao để trồng sen, thả cá làm sao cho sen nở đúng vào thời gian kỷ niệm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Hằng ngày công nhân công ty cây xanh Huy Hiệp còn quét dọn, cắt tỉa cành, tạo tán, phun thuốc trừ sâu cho cây, phun thuốc chống muỗi trong các di tích và khu trưng bày, nhà tưởng niệm…
Vườn cây tại các điểm di tích có nhiều loại cây như Mít, Cau, Ổi, Hồng, Cam, luỹ Tre xanh và bờ rào Dâm bụt, bờ rào Mạn hảo, mỗi loài cây trong vườn các di tích là những hiện vật sống đã gắn với những kỷ niệm về Bác Hồ và những người thân trong gia đình của Người. Những cây này được chăm sóc hàng ngày dưới bàn tay chăm chỉ của những cán bộ làm công tác bảo quản và công nhân của công ty cây xanh Huy Hiệp.
Sau này thực hiện phong trào “Tết trồng cây”, trong quy hoạch của dự án Bảo tồn tôn tạo Khu di tích lịch sử Kim Liên. Được sự đồng ý của Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghệ An, Khu di tích Kim Liên đã quy hoạch những khu vườn để các đồng chí lãnh đạo Đảng, nhà nước, các ban nghành đoàn thể và nhân dân trồng lưu niệm nhân dịp về thăm Khu di tích hoặc đón xuân về.
Hiện tại khu trưng bày và vườn cây ở Khu di tích có nhiều chủng loại cây, hoa, thảm màu rất đẹp đặc biệt là các loại cây quý như: Hồng, Bách xanh, Chò chỉ, Lát hoa, Dẻ Trùng Khánh tạo thành một cảnh quan môi trường trong lành và thân thiện.
Cùng với vườn cây là ao cá, hệ thống ao cá tại Khu di tích đang từng bước được hoàn thiện và đưa vào sử dụng vừa nuôi cá vừa trồng sen, Khu di tích Kim Liên đã chỉ đạo công ty Huy Hiệp mua cá giống, và hoa sen về thả và học tập kinh nghiệm nuôi cá, trồng sen để triển khai có hiệu quả trong lĩnh vực này.
Sự đa dạng và phong phú về cảnh quan môi trường nơi đây, cùng với việc di tích mở cửa đón khách 365 ngày trong năm với lượng khách tham quan ngày càng đông, nên việc chăm sóc bảo vệ cảnh quan môi trường cũng gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên Khu di tích luôn nhận được sự hợp tác, giúp đỡ có trách nhiệm của các cơ quan hữu quan như Cục bảo vệ thực vật, vườn quốc gia Ba vì, trường đại học Nông nghiệp, Hội sinh vật cảnh Nghệ An và đặc biệt là sự phối hợp của công ty cây xanh Huy Hiệp từ kỹ thuật, phòng trừ sâu bệnh, và bổ sung nhiều giống cây ăn quả, cây bóng mát nên công tác chăm sóc bảo vệ cảnh quan môi trường luôn được cải thiện đáng kể.
Nhân dịp kỷ niệm 125 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và lễ hội làng Sen toàn quốc năm 2015 được sự đồng ý của Uỷ ban nhân dân tỉnh và sở Văn hoá Thể thao và Du lịch Nghệ An, Khu di tích Kim Liên đã triển khai kế hoạch chăm sóc, cải tạo lại cảnh quan môi trường như: Rải thảm nhựa tuyến đường vào khuôn viên công sở, tu sửa lại nhà làm việc, di dời và trồng thêm một một số cây xanh trong khuôn viên công sở, cải tạo và tu sửa lại hệ thống phun nước nghệ thuật trước cổng ra vào… chỉ đạo Công ty cây xanh Huy Hiệp xử lý và trồng thêm Sen ở các ao, trồng thêm 33 cây Hồng loại đặc biệt trên đường lên của tuyến tham quan tại Khu mộ bà Hoàng Thị Loan, số cây bằng số tuổi của Bà Hoàng Thị Loan nhằm thể hiện sự tri ân đối với công lao của Bà, trồng 700 cây sao đen trên tuyến đường tham quan từ quê ngoại lên quê nội Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Bảo quản, giữ gìn, tôn tạo cảnh quan môi trường vẻ đẹp của thiên nhiên, thiết kế xây dựng các công trình vườn hoa, thảm cỏ, cây xanh trên địa bàn của Khu di tích đã thực sự làm cho bộ mặt cảnh quan môi trường tại Khu di tích Kim Liên thành một diện mạo mới. Những hình ảnh đẹp về cảnh quan môi trường tại Khu di tích Kim Liên lại theo du khách trong những bức ảnh về với mọi miền của Tổ quốc, giới thiệu với bầu bạn trên thế giới về vẻ đẹp của quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đó thật sự là niềm động viên và cổ vũ tinh thần to lớn đối với Cán bộ, viên chức Khu di tích Kim Liên và tập thể lãnh đạo, công nhân Công ty cây xanh Huy Hiệp trong suốt nhiều năm qua và đặc biệt trong những tháng ngày này khi mà chúng ta đang chuẩn bị kỷ niệm 125 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và lễ hội làng Sen toàn quốc năm 2015, chào mừng đại hội Đảng các cấp tiến tới chào mừng đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII .
Ths Lâm Đình Hùng
Trưởng phòng nghiệp vụ KDT Kim Liên